Kronologi Pembunuhan Jamal Khashoggi Yang Di Percayai Dilakukan Di Konsulat Arab Saudi Di Istanbul
Kini telah lebih dari 2 minggu Jamal Khashoggi, seorang wartawan terkenal dan pengkritik kerajaan Arab Saudi telah hilang. Beliau dilihat telah masuk ke konsulat Arab Saudi di Istanbul dan menghilang. Pegawai Turki percaya dia dibunuh oleh sekumpulan agen Saudi di dalam bangunan tersebut.
Pegawai Turki turut mengatakan bahawa mereka mempunyai bukti, termasuk rakaman audio yang mengerikan, bagi menyokong kenyataannya.
Arab Saudi menafikan tuduhan tersebut, dan pada mulanya menegaskan bahawa Khashoggi telah meninggalkan konsulat tidak lama selepas dia tiba. Tetapi dalam satu kenyataan yang disiarkan di televisyen negeri, negara itu buat kali pertama mengakui bahawa Khashoggi telah meninggal dunia di konsulat tersebut.
Pendakwa raya Arab Saudi berkata satu pertembungan antara Khashoggi dan orang yang bertemu dengannya di konsulat telah berakhir dengan kematian beliau. Kematian di konsulat melibatkan keadaan diplomatik yang rumit, bermakna ia sukar untuk mendapatkan cerita penuh.
Siapa Jamal Khashoggi?
Beliau adalah seorang wartawan terkemuka yang telah membahaskan cerita-cerita besar, termasuk pencerobohan Soviet ke Afghanistan dan kebangkitan Osama Bin Laden, untuk pelbagai organisasi berita di Saudi.
Selama beberapa dekad, Encik Khashoggi merupakan seorang yang rapat dengan keluarga diraja Saudi dan beliau juga berkhidmat sebagai penasihat kepada kerajaan.
Tetapi beliau telah jatuh cinta dan masuk ke dalam buangannya sendiri di AS tahun lepas. Dari sana, dia telah menulis ruangan bulanan di Washington Post. Beliau telah mengkritik dasar Mahkota Putera Mohammed bin Salman.
Dalam ruang pertama untuk akhbar itu, Encik Khashoggi berkata bahawa dia takut ditangkap dan tindakan keras yang jelas terhadap perbezaan pendapat yang diawasi oleh putera. Mahkota Putera Mohammed bin Salman berada dibarisan pertama untuk menggantikan ayahnya Raja Salman pada awal tahun ini.
“Orang yang ditangkap bukanlah penentang, mereka hanya mempunyai minda bebas,” katanya kepada program Newshour BBC hanya tiga hari sebelum dia hilang.
Kenapa beliau di konsulat?
Beliau pertama kali melawat konsulat Saudi di Istanbul pada 28 September untuk mendapatkan dokumen yang mengesahkan bahawa dia telah bercerai bekas isterinya. Dokumen ini bagi membolehkan Khashoggi untuk berkahwin dengan tunangnya yang berasal dari Turki.
Tetapi beliau diberitahu supaya datang kembali dan diatur untuk kembali pada 2 Oktober.
“Dia tidak keberatan pergi ke Konsulat Saudi di Istanbul kerana dia tidak menjangkakan bahawa sesuatu yang buruk boleh berlaku di tanah Turki,” kata tunangnya, Hatice Cengiz, dalam Washington Post.
“Jamal tidak begitu berhati hati dalam lawatannya yang kedua.”
Wartawan yang hilang di konsulat.
Jamal Khashoggi dilihat di CCTV yang tiba pada jam 13:14 waktu tempatan untuk pertemuannya, yang dijadualkan pada jam 13:30.
Dia dilaporkan memberitahu rakan-rakannya bahawa dia telah diperlakukan “dengan sangat baik” pada lawatan pertamanya dan meyakinkan mereka bahawa dia tidak akan menghadapi sebarang masalah.
Walaupun demikian, dia memberikan Cik Cengiz dua telefon bimbit dan menyuruhnya memanggil penasihat kepada Presiden Turki Recep Tayyip Erdogan jika dia tidak kembali.
Akhirnya dia menunggu lebih dari 10 jam di luar konsulat dan kembali keesokan harinya ketika Khashoggi masih belum muncul lagi.
Apa kata Arab Saudi?
Selama berminggu-minggu Arab Saudi secara konsisten menolak sebarang pengetahuan tentang nasib Jamal Khashoggi.
Putera Mohammed memberitahu Bloomberg News awal bulan ini bahawa kerajaannya “sangat ingin tahu apa yang berlaku” kepada Khashoggi, dan wartawan itu telah meninggalkan konsulat “selepas beberapa minit atau satu jam”.
“Kami tidak mempunyai apa-apa untuk disembunyikan,” katanya.
Saudara lelaki Prince Mohammed dan duta Saudi ke AS, Putera Khaled bin Salman, menegaskan semua laporan mengenai kehilangan atau kematiannya “benar-benar palsu dan tidak berasas”.
Tetapi pada awal 20 Oktober, televisyen negeri melaporkan wartawan itu sebenarnya telah mati di konsulat selepas bertarung.
“Siasatan masih lagi berjalan dan 18 warga negara Arab telah ditangkap,” semasa kenyataan itu dibacakan.
Laporan juga menyatakan tentang pemecatan kedua-dua pegawai kanan iaitu timbalan ketua perisikan Ahmad al-Assiri dan Saud al-Qahtani, pembantu kanan kepada Putera Mohammed.
Raja Saudi Salman juga dilaporkan mengarahkan pembentukan jawatankuasa menteri, yang diketuai oleh putera mahkota, untuk menyusun semula perkhidmatan perisikan berikutan penyelidikan awal.
Apakah yang dikatakan Turki terhadapnya?
Pegawai Turki berkata Encik Khashoggi disiksa dan dibunuh di konsulat oleh pasukan agen Saudi dan badannya dibuang.
Mereka mempunyai bukti audio dan video untuk menyokong tuntutan ini, kata sumber keselamatan kepada BBC.
Walau bagaimanapun, rakaman yang dikatakan tidak disiarkan secara terbuka.
“Anda boleh mendengar suaranya dan suara orang-orang berbahasa Arab,” kata sumber berasingan kepada Washington Post. “Anda dapat mendengar bagaimana dia diinterogasi, diseksa dan dibunuh.”
Pro-kerajaan Akhbar Turki, Yeni Safak telah menerbitkan butiran rakaman audio, yang dikatakan menunjukkan bahawa Khashoggi diseksa.
Akhbar itu berkata Konsul Jeneral Saudi Mohammed al-Otaibi boleh didengar pada satu pukulan yang memberi amaran kepada agen-agen Arab yang didakwa: “Lakukan ini di luar, anda akan memberikan saya masalah.”
“Diam sekiranya kamu ingin hidup apabila kembali ke Arab Saudi,” seseorang dilaporkan boleh didengar memberitahu diplomat itu pada pita lain.
Seorang pegawai senior yang tidak bernama memberitahu New York Times terdapat operasi yang kompleks di mana Khashoggi dibunuh dalam masa dua jam setelah tiba dan kemudian badan beliau dipisahkan.
Pekerja Turki di kediaman konsul juga “tergesa-gesa” diberitahu untuk meninggalkan pada hari Khashoggi hilang, menurut akhbar Turki Sabah.
Siapa yang didakwa sebagai agen Arab?
Media Turki mengatakan mereka telah mengenal pasti 15 orang yang disyaki agen-agen Saudi yang terbang masuk dan keluar dari Istanbul pada hari kejadian.
Salah seorang lelaki dikenali sebagai Maher Mutreb, berkhidmat sebagai kolonel di risikan Saudi dan berpusat di kedutaan negara di London.
Empat daripada lelaki itu mempunyai hubungan dengan putera mahkota Saudi dan seorang lagi adalah pegawai kanan dalam kementerian dalam negeri, kata laporan.
Pegawai Turki percaya lelaki itu merupakan pegawai dan pegawai risikan Saudi, tuduhan yang nampaknya disokong oleh maklumat sumber yang diberikan secara bebas.
Mereka mengatakan kumpulan tersebut membawa tulang yang dilihat di dalam negara dan salah seorang anggotanya adalah seorang doktor pakar dalam pasca mortem.
Bagaimana 2 Oktober dibuka
Ini adalah garis masa peristiwa, menurut media Turki.
03:28: Jet peribadi pertama yang disyaki agen Arab Saudi tiba di lapangan terbang Istanbul.
05:05: Kumpulan itu dilihat menginap di dua hotel berhampiran bangunan konsulat Saudi.
12:13: Beberapa kenderaan diplomatik dirakamkan tiba di konsulat, didakwa membawa beberapa agen Saudi.
13:14: Encik Khashoggi memasuki bangunan itu.
15:08: Kenderaan meninggalkan konsulat dan dirakamkan tiba di kediaman konsul Saudi berdekatan.
17:15: Jet peribadi kedua membawa beberapa pegawai Saudi yang disyaki mendarat di Istanbul.
17:33: Tunang Khashoggi, Hatice Cengiz, dilihat di CCTV menunggu di luar konsulat.
18:20: Salah satu jet peribadi berlepas dari lapangan terbang Istanbul. Pesawat akhir meninggalkan pukul 21:00.
Bagaimanakah penyiasatan Turki berjalan?
Laporan mengenai media negara Arab diikuti sejurus selepas Raja Salman bercakap di telefon ke Presiden Turki Recep Tayyip Erdogan mengenai perkara itu.
Pasangan itu bertukar maklumat dan bersetuju untuk meneruskan kerjasama dalam penyiasatan, kata sumber presiden Turki.
Arab Saudi dilaporkan bertindak berdasarkan maklumat yang diberikan oleh pihak berkuasa Turki sebagai sebahagian daripada siasatannya dan menyiasat sejumlah suspek. Polis Turki dibenarkan memasuki konsulat Arab Saudi pada 15 Oktober.
Mereka tiba sejurus selepas pegawai Arab Saudi dan sekumpulan pembersih dilihat memasuki bangunan itu. Polis Turki kini telah menjumpai konsulat dan kediaman konsul Arab Saudi berdekatan, dan telah mengambil sampel untuk ujian DNA.
BBC difahamkan bahawa polis juga sedang mencari hutan dan tanah pertanian Belgrade berhampiran di Yalova. Hal ini kerana dipercayai sekurang-kurangnya dua kenderaan dari konsulat Saudi menuju ke arah itu pada hari pembunuhan yang disyaki.
Pegawai Turki yang tidak dinamakan berkata badan Jamal Khashoggi mungkin telah dilupuskan di hutan atau di ladang.
Sementara itu, 15 warganegara Turki yang bekerja di konsulat Arab Saudi di Istanbul telah disoal oleh pihak pendakwa.
Mereka yang memberikan kenyataan sebagai saksi kejadian termasuklah penyambut tetamu, juruteknik, akauntan dan pemandu, kata Anadolu.
Baca lanjut:
